De Toestand

Één ding wisten Isabelle Röben en ik – Rob Vrolijk – zeker toen we rond 1997 van start gingen met wat in vervlogen tijden een reclamebureau heette, maar in diezelfde jaren ’90 was omgedoopt tot een communicatiebureau. Al dan niet voorafgegaan door de term ‘marketing’. Het moest iets totaal anders worden dan de bedrijven die op dat moment de communicatietoon zetten in deze regio. Vandaar dat we ons bedrijf ‘De Toestand & Co’ noemden. Waarbij het woord ‘Toestand’ wat ons betreft vooral stond voor ‘het geheel van omstandigheden’, ‘bedoening’, ‘commotie’ en ook wel een beetje met een knipoog naar ‘De Toestand van de wereld’. De wekelijkse column voorde AVRO radio van de aartsconservatieve charletan GBJ Hilterman van oktober1956 tot november 1999. Dit alles benadrukt met de toevoeging ‘& Co’, met als doel de verwarring nog verder te vergroten, maar achteraf gezien was dat toch teveel ‘over de top’, dus lieten we het weg.

éLogischerwijze waarschuwden veel mensen – met name diegenen die het goed met ons voor hadden – dat ‘De Toestand’ uit commercieel oogpunt geen handige naam was voor een reclamebureau. Laat staan voor een marketing-communicatiebureau. Welk bedrijf vertrouwt zijn communicatie nu toe aan een bureau dat reeds in de eigen naam aangeeft dat het een toestand is, zo niet een toestand gaat worden. En de pay-off ‘orgastische reclame’ maakte het er allemaal niet beter op.

Wat een toestand

Als klap op de vuurpijl lanceerden wij ook nog eens een advertentiecampagne in het plaatselijke bedrijfsblad – Bedrijvig Uden geheten – waarin wij de kreet ‘orgastische reclame’ verbeelden middels een – naar ik aanneem – zogenaamd  klaarkomende vrouw, uit een pornografisch blad. In een andere reclame-uiting voor het programmablad van het Udense theater Markant toonden wij een varken dat zojuist met een pin door het hoofd was gedood om geslacht te worden in een theatrale omgeving. Met als bijschrift ‘Wat een Toestand’. Een foto die Isabelle in een slachterij had genomen voor een project van de kunstacademie waaraan zij had gestudeerd. Ik moet erbij vermelden dat ten tijde van onze advertentie de varkenspest net achter de rug was, maar dat verband was wat ons betreft –  met de hand op het hart – geenszins de bedoeling. Bij ZLTO legden ze dat verband blijkbaar wel, want op weg naar Pink Pop – met mijn toentertijd 13-jarige neefje – belde iemand van die organisatie mij op onvriendelijke toon op. Wat de bedoeling was van deze reclame. Ik antwoordde dat het was wat hij zag: ‘een hele toestand’. Zeker voor het varken, dat het er immers niet levend had afgebracht. De goede man was niet bijzonder blij met mijn uitleg, maar liet het er verder bij. Er viel verder niet zoveel aan te doen.

De Toekomst van De Toestand

Al met al was het verwarrend voor onze potentiële doelgroep, voor zover wij een doelgroep voor ogen hadden. Wat ik achteraf sterk betwijfel. Ik weet niet of het bewust was of onbewust, maar er waren nogal wat mensen die ons niet ‘De Toestand’ noemden, maar ‘De Toekomst’. Bewust of onbewust, voor de doorsnee burger was in die tijd de toekomst altijd een stuk positiever – en in de reclame moet alles positief zijn – dan het heden dat in een ondefinieerbare toestand is geraakt. Tegenwoordig wordt die positieve rol juist toebedacht aan een ondefinieerbaar verleden,maar dat terzijde. Ik op mijn beurt denk altijd ‘het verleden was niks en in de toekomst gaan we met z’n allen naar de verdoemenis. Laten we er iets van de huidige toestand maken.

De bedoeling?

Maar wat was nu eigenlijk onze bedoeling met dit alles? Ook wij wisten natuurlijk wel dat we met deze recalcitrante opstelling zakelijk geen hoge ogen gingen gooien. `Zeker niet in een betrekkelijk conservatieve omgeving van een middelgrote plattelandse gemeente die Uden – ondanks alle stadse pretenties – nog steeds is. Desondanks hebben we er toch ook hele leuke opdrachten aan overgehouden. Ik herinner me een directeur van een schoonmaakorganisatie uit Veghel die er altijd veel plezier in schiep om mij aan te schrijven met ‘Beste orgastische reclame’ en een projectontwikkelaar uit dezelfde plaats die Isabelle en mij zelfs uitnodigde voor een korte vakantie bij één van z’n projecten in Turkije. Beide organisaties zijn failliet gegaan, misschien zegt dat ook wel iets. Maar aan de andere kant:De Toestand bestaat nog steeds,misschien zegt dat óók wel iets.

De vele verschijningsvormen van De Toestand

Het is te gemakkelijk om te stellen dat wij alleen maar recalcitrant wilden zijn. Dat was het zeker ook, maar het was meer. Misschien was het ook wel een soort van voorgevoel dat wijmet De Toestand inderdaad geen doorsnee reclamebureau waren. In de loop der jaren hebben wij onder de vlag van De Toestand of voortvloeiend uit onze activiteiten met De Toestand. We hebben samen met anderen een een uitgeverij van magazines gerund. Over sport (Sportief Uden, Sportief Veghel, Sportief Oss, Sportief Nijmegen) en over het buitenleven  (Outdoor Relax). Ik heb als zelfstandige internationaal gekoerierd (De Toestand op de weg),Isabelle heeft een tijd gehovenierd (De Toestand in de Tuin), we hebben samen met een andere partij een online administratiekantoor gehad (Klaar!). Op dit moment geeft Isabelle les op scholen (De Toestand in de klas) en ben ik samen met een compagnon wederverkoper voor een Spaans bedrijf dat software ontwikkelt om veiligheidsinformatiebladen te maken (De Toestand in de chemie).

Wij zullen doorgaan …

Al met al was het een hele toestand met De Toestand en ik ‘vrees’ dat daar de komende jaren geen verandering in gaat komen. Als het aan ons ligt;je hebt niet alles in eigen hand. Juist omdat we altijd precies hebben gedaan waar we zin in hadden, zijn we ook vandaag nog vol energie om nieuwe projecten op te pakken. Al hebben we op dit moment natuurlijk géén idee wat die projecten zijn. We gaan het zien. Je ‘hoort’ nog van ons.

Enige tramwagens uit Arnhem werden in bovenstaande toestand teruggevonden.