De gemeenteraadsverkiezingen: het ei van Uden
Uden, 23 juli 2018 – De gemeenteraadsverkiezingen Uden van 2018 zijn achter de rug. De rook is opgetrokken, de stemmen zijn geteld, het bier is dood. Wat overblijft is grijs. Niks vijftig verschillende tinten grijs, maar gewoon een grijs politiek landschap. Vijf weken campagnevoeren in het Udense heeft de Udense politiek misschien één millimeter verschoven. De kiezers hebben altijd gelijk. Ze vinden het wel goed. Was de stembusgang eigenlijk wel zo nodig geweest?
Door Loek Borrèl
We zouden iets te kiezen hebben tijdens de gemeenteraadsverkiezingen Uden. En met de SP als eeuwige schreeuwer aan de zijkant moest het in de afgelopen vier jaar gebeurd zijn. Maar de SP bleek niet te beschikken over een goede boekhouder en de VVD/Leefbaar Uden ging er met de winst. Hierdoor ontstond een college van vijf partijen, waarvan zelfs twee éénmansfracties – als reddingsboei – elk een wethouder mocht leveren. En de SP bleef vier jaar mokken …
Van ‘een beste Peer’ tot ordinaire kroegbaas
Negen partijen schreven zich in voor de gemeenteraadsverkiezingen Uden van 2018. Naast de zeven al aanwezige partijen in de raad, stonden Uden Plus (een soort 50 Plus) en GroenLinks ook dit keer op de stemlijsten. Terwijl Uden Plus stemkanon Tiny Kardol als lijsttrekker verwierf, had GroenLinks gekozen voor een ‘mensenmens’ Monique Kappé-Borrèl. O ja, de VVD/Leefbaar Uden combinatie dacht met cafébaas Maarten Prinssen een waardige opvolger te hebben gevonden voor René Peerenboom (‘Een beste Peer’).
Tenenkrommende debatten
De vijf georganiseerde debatten gaven al aan dat het politieke talent zeker niet gevonden moet worden in het Udense. Misschien een of twee jongere kandidaten daargelaten was het tenenkrommend wat de lijsttrekkers te berde brachten. Wellicht durfde de D66 kandidaat nog het meest zijn nek uit te steken. Door te komen met een verhaal dat op een zekere mate van visievorming voor een Udense toekomst leek. GroenLinks vertegenwoordigster Monique Kappé kwam met de vreemde insteek “Het is toch schandalig dat ik als enige vrouw hier tussen acht mannen sta”. Gelukkig wilde ze ook iets kwijt over een autovrij centrum en meer parkjes en groen in plaats van leegstaande winkels. Echt verheffend werd het nimmer.
Gemeenteraadsverkiezingen Uden: de hazen die niet willen lopen
Al bij de eerste uitslagen van de stemmingen werd duidelijk hoe de hazen zouden lopen. Ze lopen dus niet … ze staan stil.
Tijdens de verkiezingsavond weerklonk na elke uitslag steevast het uitzinnige gejoel van Jong Uden. Daarmee de indruk wekkend dat deze partij voor iets unieks had gezorgd bij deze verkiezingen. De partij bleef echter gewoon op vijf zetels steken en haalde percentueel zelfs minder stemmen dan in 2014. Wel mocht deze goed geoliede marketingmachine zich de grootste partij van Uden noemen. Je hoort eigenlijk nooit iets van deze ondernemerspartij. Ze lopen aan de leiband van de VVD/Leefbaar Uden en zijn niet zichtbaar in het dagelijkse leven. Maar rond verkiezingen weten ze een feestje te geven en vloeit het geld voor een gelikte campagne. Ze halen de meeste kandidaten rechtstreeks uit het café en dat hoor je als je ze hoort spreken tijdens de raads- en commissievergaderingen. Desalniettemin Jong Uden weet in 20 jaar een vaste ‘kracht’ te zijn in de Udense politiek.
‘Een olijk ventje’
Naast Jong Uden werd Gewoon Uden een grote winnaar met vier zetels. Daarmee haalden ze de SP, het CDA en de VVD/Leefbaar Uden in. Het is een partij van (kleine) zelfstandigen, die zich op de een of andere manier niet gehoord voelen in de Udense samenleving. Met een onversneden rechts-liberaal programma zijn ze niet zo gewoon als de partijnaam doet vermoeden. Ondanks hun programma ben ik altijd zeer gehecht aan de lijsttrekker Ruud Geerders. Een niet zo fijnbesnaarde makelaar, maar hij toch altijd grote groepen Udenaren aan zich te binden. Hij heeft immer mijn sympathie. ‘Een olijk ventje’, noem je zo iemand en ik denk dat ik hiermee Ruud(je) op een juiste wijze karakteriseer.
VVD/Leefbaar Uden vernietigend onderuit
Dat de SP en de VVD/Leefbaar Uden zo onderuit gingen is opzienbarend. De SP heeft op ‘links’ eigenlijk geen concurrentie. Dat GroenLinks nu meedeed zou misschien een zeteltje kosten. Maar ach, die waren ze toch al kwijt door de desertie van een SP-er. Die figureerde nu op de lijst van GroenLinks . De SP werd landelijk ‘afgestraft’ en Uden was er geen uitzondering op. De VVD/Leefbaar Uden onderging eigenlijk een vernietigende nederlaag. Het werden er uiteindelijk vier, maar eigenlijk is het een ramp voor een partij die acht jaar geleden een klinkende overwinning boekte en acht zetels bemachtigde. Terwijl in heel Nederland de VVD het goed tot zeer goed doet, is in Uden sprake van een trendbreuk. Wat zou er gebeurd zijn als Leefbaar Uden zelfstandig aan de verkiezingen had meegedaan? De VVD zal zich achter de oren moeten krabben of de keuze voor Maarten Prinssen wel zo’n goede is geweest. Gisteravond waren een aantal VVD’ers er nog boos over … Misschien is het de arrogantie van de macht.
Het ultieme grijs van het CDA
Het CDA is het ultieme grijs van grijs. Het is nog niet zo heel lang geleden dat de partij steevast een absolute meerderheid in de raad behaalde, nu is het een partij waar niemand echt rekening mee houdt. Het is dat we Volkel en Odiliapeel nog niet in de uitverkoop hebben gedaan, want dan was het CDA geen factor in Uden meer geweest. Het is de eeuwige stand-in geworden voor als er iemand niet komt opdagen …
Progressieve politiek in Uden ver te zoeken
Uden Plus kwam in één keer binnen met drie vertegenwoordigers. Tiny Kardol, de lijsttrekker, is een zwaargewicht die politiek een sterke rol kan spelen. De standpunten van de partij zijn nogal erg gericht op het tegengaan van discriminatie van ouderen en dat in een dorp waar het hele centrum is ingericht voor deze doelgroep en waar de faciliteiten voor hen zo goed als optimaal worden benut.
Goed resultaat Groen Links
Opvallend was het goede resultaat van GroenLinks. Een zetel mocht worden verwacht, maar dat zij de PvdA en D66 heel ruim in stemmenwinst voorbleef zegt heel veel over het politieke klimaat in Uden. Progressieve politiek en veranderingsgezindheid zijn ver te zoeken. De PvdA en D66 hebben de afgelopen vier jaar nauwelijks een deuk in een pakje boter weten te slaan. De beide wethouders – aardige lui, meer niet – zijn niet exemplarisch voor hun partij. Het zijn voorbijgangers, geen daadkrachtige en doorgewinterde politici. Zelfs geen bestuurders. Een D66-er die ik sprak, had het wel gehad met zijn voorman: ‘onbetekenend, vlak, ambtelijk.’ Termen, die wat mij betreft D66 eigen zijn, maar die nu ook vanuit de partij zelf klinken. Echt talent zit er in die partijen niet bij. Hoe zit dat? Wanneer zoekt men eigenlijk naar het talent en hoe leidt men die op?
Als je wilt veranderen, verander dan het ‘oude’
GroenLinks deed het qua stemmenwinst goed. Maar de campagne was dat zeker niet en de kandidaten zijn nog niet rijp voor het echte werk. Kan zeker groeien, maar het GroenLinkse verhaal kwam er niet uit. Ze willen een politiek van samenwerking aangaan met de rest van de raad. Begrijpelijk. Waar coalities gesmeed kunnen worden om de kernpunten van GroenLinks politiek te vertalen, moet dit worden gedaan. ‘We zijn lief’, was een andere vreemde uitspraak van de lijsttrekster. Maar de politieke arena vraagt niet om lieve mensjes. Het gaat om hele belangrijke zaken. Z waarmee GroenLinks Uden wilde veranderen. En als je iets wilt veranderen, verklaar je bij voorbaat het ‘oude’ als datgene dat veranderd moet worden.
Voorspelling
Er komt dus een vierpartijencoalitie. Stress bij sommige, maar het ‘oude’ college bestond uit vijf partijen. Pure winst dus. Jong Uden mag de dans leiden. Ik gok erop dat rond Pasen de ‘Het Ei van Uden’- coalitie is geboren: Jong Uden, Gewoon Uden, Leefbaar Uden/VVD en Uden Plus. Oerconservatief en gericht op de ondernemers. Weinig oog voor duurzaamheid en vergroening. Uitbreiding megastallen in de regio, vercommercialisering van het Maashorstgebied. Niet of nauwelijks aandacht voor de noden van mensen aan de onderkant van de samenleving, enzovoort, enzovoort.
Verandering alstublieft!
Het wordt hoog tijd dat Uden verandert, durf toont, voorop loopt in innovatie en noem maar op. Uden kan zo veel beter. Verandering begint hier en liefst nu!
Lees ook: Coalitieakkoord Uden: nietszeggend gebrabbel in de marge!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
En krijg het boek ‘Zoete inval. Als in Uden de pot kookt, bloeit de vriendschap’ cadeau!
Trackbacks/Pingbacks