Debatcentrum De Grens   Opinie    Nieuws  Interviews    Contact

It’s the ideology, stupid!

It’s the ideology, stupid … – Beste Loek,

Het is zoals de filmpersonage Jeffrey Beaumont in de 1986 film Blue Velvet tegen de andere filmpersonage Sandy Williams zegt: ‘It’s a strange world.’ Helaas vertoont de echte wereld van vandaag net zoveel duistere ondertonen als die film destijds.

Brief Rob Vrolijk aan Loek Borrèl

De sociale nood vandaag de dag is sinds de jaren ’50 van de vorige eeuw nog nooit zo hoog geweest in Nederland en toch stemmen we massaal op de man die daar eindverantwoordelijk is. Ik moet eerlijkheidshalve bekennen dat ik de premier in al die jaren niet wezenlijk heb gewantrouwd. Hij heeft zeker niet mijn politieke kleur, maar bij al het rechtsradicale gerammel van de laatste twintig jaar had ik het idee dat hij met zijn morele flexibiliteit en ideologische leegte wellicht de juiste persoon op de juiste plek, in de juiste tijd was. Pas nadat hij – voor de hoeveelste keer eigenlijk? – zonder kleerscheuren uit een (toeslagen)schandaal kwam, had ik definitief genoeg van zijn grenzeloze opportunisme. Met zijn optreden in het door verkenner Ollongren veroorzaakte schandaal rondom de mogelijk andere functie voor Omtzigt heeft zijn liegen zich geopenbaard als pathologisch.

Verkiezingsretoriek?

Ik ben zeker niet de eerste die constateert dat tien jaar Rutte een waslijst aan bestuurlijke calamiteiten oplevert. Tien jaar VVD Law & Order en de georganiseerde misdaad floreeert als nooit tevoren. De inkomensverschillen tussen rijk & arm neigen naar Amerikaanse proporties. Het tekort aan betaalbare woningen is gigantisch en de zorg zelf ligt naast de corona-patiënten op de intensive care. Het is de vraag of ze het gaat halen. Het is zelfs zó erg dat Rutte en zijn VVD zélf concluderen dat we te ver zijn doorgeschoten in het najagen van neo-liberale idealen. Of was dat ook weer verkiezingsretoriek en gaan ze straks vrolijk verder met het uithollen van onze samenleving?

Het nemen van verantwoordelijkheid

Wat de toeslagenaffaire betreft, is het opvallend dat de PvdA voorman Asscher – die als minister van sociale zaken tussen 2012 en 2017 medeverantwoordelijk was voor deze systeemontregelende onrechtvaardigheid – onder druk van zijn partij het lijsttrekkerschap er aan heeft moeten geven. Grappig genoeg constateerde Telegraaf jounalist Wouter de Winther op de donderdag na de verkiezingsdag bij Jinek dat het terugtreden van Asscher helemaal niet nodig was geweest. Eindverantwoordelijke Rutte had immers gewonnen en de partijen van de twee politici die zich sterk hadden gemaakt voor de belangen van de gedupeerden, hadden juist verloren. Vanuit strategisch oogpunt had Asscher gewoon door kunnen gaan.

Zwerende vinger

De Winthers waarneming klopt natuurlijk als een zwerende vinger. Het lot van 26.000 gedupeerde landgenoten interesseert ons Nederlanders net zoveel als dat van de millioenen Syrische vluchtelingen: geen ene mallemoer. Wie aan de verliezende kant staat moet gewoon z’n bek houden en in alle rust kreperen.

Mooie woorden en een pluim

De waardering voor de twee kamerleden – Pieter Omtzigt en Renske Leijten – die de kwestie tot het pijnlijke einde aan de kaak hebben gesteld, beperkt zich tot mooie woorden en een pluim. Want als het er op aan komt, stemmen we op de veroorzaker van alle ellende. Inmiddels zijn de duistere krachten ook al begonnen met het zagen aan de poten onder de kamerzetel van Omtzigt, maar dat is een ander verhaal.

It’s the marketing stupid

De Winther’s conclusie dat Asscher gewoon had kunnen doorgaan, klopt echter alleen als je denkt in de lijnen van een gemiddelde VVD kiezer. Aanhangers van een partij die altijd strikt pragmatisch voor het eigenbelang kiest. De gemiddelde PvdA-kiezer echter staat een stuk ideologischer in het leven en zou de partij verder hebben afgestraft voor dit VVD-gedrag.
De Winther’s conclusie komt – zoals jij ook al constateert – voort uit het idee dat politiek gelijk staat aan marketing. Dat hoorde ik trouwens een links angehauchte journalist de linkse politiek ook verwijten in een of ander praatprogramma. De linkse partijen zouden het nog steeds niet lijken te begrijpen: ‘It’s the marketing, stupid.’

Een andere weg

Maar wellicht is dat juist de val waar de linkse partijen jaren geleden in zijn getrapt. Wie in de marketingval trapt, betreedt de inhoudsloze wereld van gemakzucht en genot. Een wereld waarin iedere verliezer wordt buitengesloten omdat deze zo’n onaangename geur met zich meedraagt. Jij vraagt je in je stuk – al eindig je gelukkig wat hoopvoller dan het zich op een gegeven moment laat aanzien – waar het naar toe moet met links. Weg van de marketing en terug naar de ideologie in ieder geval! Weg ook uit de opgeklopte ratrace naar de meeste stemmen, richting een maatschappij waarin iedere burger maximaal tot z’n recht komt. Vooral ook die van ‘de verliezers’. En dat alles onder het mom: ‘It’s the ideolgy, stupid’.

Lees de brief van Loek: Toch weer zin in de toekomst …

Privacyverklaring Debatcentrum De Grens