Oproep aan bloemenkwekers om te stoppen met pesticiden! – Bloemenkweker John Huiberts staat naast een flamingo gemaakt van duizenden biologische roze hyacinten (Foto). Tijdens het jaarlijkse BloemenCorso is zijn elektrische praalwagen een teken van veranderende tijden in Nederland. ‘Je wordt er trots van’, zegt de mede-eigenaar van Huiberts Biologische Bloembollen, die elf jaar geleden biologisch ging. ‘Ze zeggen dat de chemicaliën veilig zijn, maar ik weet het niet. Het kostte me een paar jaar om goede en gezonde bollen te hebben, maar het is geruststellend om ze niet meer te gebruiken.’
Huiberts behoort tot een groeiend aantal Nederlandse bloemenkwekers die pesticiden afwijzen vanwege zorgen over de effecten van de conventionele sierteelt op de biodiversiteit en de gezondheid van mensen die in de buurt wonen.
In de afgelopen tien jaar is de Nederlandse bloementeelt met een vijfde gegroeid, waardoor 28.000 hectare van het op één na dichtstbevolkte land van Europa wordt bestreken. In 2022 werden bijna zeven miljard bloembollen geëxporteerd – voornamelijk tulpen en lelies – ter waarde van ongeveer € 1 miljard.
Rechtzaak in Limburg
Een rechtszaak deze week van inwoners van een dorp in Limburg heeft tot doel een leliebollenkweker ervan te weerhouden te planten vanwege gezondheidsproblemen over pesticiden. Vorig jaar verbood een verrassende uitspraak een teler om pesticiden te gebruiken op een lelieveld in Boterveen, onder verwijzing naar ‘substantieel bewijs’ van ‘een verband tussen pesticiden en ernstige neurologische aandoeningen (zoals de ziekte van Parkinson, Alzheimer en ALS)’. In hoger beroep mocht de leliekweker vier stoffen overigens wel gebruiken.
‘Het is beangstigend’, zegt Jonna Vernes, die deel uitmaakt van de groep uit Boterveen die een beroep wil doen op de rechter om de toekomstige landbouw te reguleren. ‘Vanaf het begin hebben we ons zorgen gemaakt over onze gezondheid.’
Ook deskundigen bezorgd
In de nasleep van de overwinningen in de rechtszaal tegen het gebruik van pesticiden in de VS en de staatscompensatie voor wijnboeren in Frankrijk die de ziekte van Parkinson opliepen na het gebruik van glyfosaat op hun land, hebben ook deskundigen aan de bel getrokken. Vreemd genoeg kreeg glyfosfaat onlangs nog eens tien jaar een vergunning voor gebruik in de EU. Terwijl in een kritisch rapport van de Noordelijke Rekenkamer staat: ‘Het is onduidelijk of intensief gebruik van bestrijdingsmiddelen in de teelt veilig is voor mens, water en natuur.’
De ziekte van Parkinson
Proffessor Bas Bloem – neuroloog bij het Radboud Universitair Medisch Centrum – leidt de roep om nieuwe Europese testprotocollen. ‘De ziekte van Parkinson is de snelst groeiende neurologische aandoening ter wereld en er bestaat een brede consensus dat het voor een groot deel een door het milieu veroorzaakte ziekte is’, zei hij. ‘Dit omvat ook pesticiden, maar het is niet beperkt tot pesticiden. Boeren lopen een verhoogd risico, net als mensen die in de buurt van landbouwgrond wonen.’
Slecht geregeld
‘Hoewel het totale gebruik van pesticiden sinds 2012 is afgenomen, verwachten consumenten nog steeds dat bloemen er perfect uitzien en zijn de exportnormen hoog, zegt emeritus hoogleraar toxicologie aan de Universiteit Utrecht Martin van den Berg. ‘Als we bloemenvelden zoals de lelies vergelijken, is het gebruik van pesticiden in het algemeen veel omvangrijker dan bij het verbouwen van maïs, tarwe of aardappelen.’ En:’Hoe intensiever je de biociden gebruikt, hoe groter de impact op de biodiversiteit.
Onderzoek naar lacunes in regelgeving
Onderzoeksjournalisten Ton van der Ham en Vincent Harmsen zeggen dat ze bij hun onderzoek naar lacunes in de regelgeving op weerstand en vijandigheid stuitten. ‘De huidige wetten beschermen de Nederlandse burgers niet: een miljoen mensen wonen binnen 250 meter van een veld’, aldus Van der Ham. “Wij zijn niet tegen de boeren: wij zijn geen activisten, wij zijn journalisten. ‘Je zou het tulpenkoorts kunnen noemen… de koorts die ons gek maakt… omdat we geld willen verdienen.’
Wederhoor
Terug bij het bloemencorso wijst voorzitter Willem Heemskerk erop wijzen dat er in 1947 een start werd gemaakt met het bloemencoroso om de mensen op te vrolijken en dat het een soort van recycling is. ‘Bollenkwekers laten ons toe op hun akkers om de bloemen te plukken’, zegt hij. ‘Dit is geen buitensporig gebruik, het is een afvalproduct en 100 miljoen mensen zullen ervan genieten.’
De voorzitter van de Koninklijke Algemene Vereniging van Bloembollenkwekers (KAVB) Jaap Bond zegt dat de sector experimenteert met methoden als onkruidzoekende robots en slimme injectietechnieken. ‘Er ligt een enorme uitdaging als het gaat om het terugdringen van chemische producten’, zegt hij. ‘Alles wat wordt gebruikt is een legale chemische stof die streng wordt gecontroleerd. Dit is een enorme, economisch belangrijke economische sector, maar wat vaak onderschat wordt is dat het ook een symbiose is: bollen worden in de grond geroteerd met aardappelen en uien. De lelie wordt echt geframed.”
Zekere voor het onzekere?
Professor Bloem is echter van mening dat bloemen een ‘luxeproduct’ zijn en dat voorzorg prioriteit moet krijgen. ‘Vooral als het om bloemen gaat, moeten we deze pesticiden verbieden totdat we verder bewijs hebben dat aantoont dat ze giftig of veilig zijn.’
Bron: The Guardian
Lees ook: Boeren eerste slachtoffer van pesticiden
Voorbehoud
Deze informatie is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, in sommige gevallen uit verschillende informatiebronnen. (Interpretatie)fouten zijn niet uitgesloten. Er kan dus geen enkele wettelijke verplichting aan deze tekst worden ontleent. Iedereen die met dit onderwerp te maken krijgt, heeft zelf de verantwoordelijkheid om zich in de materie te verdiepen!
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
En krijg het boek ‘Zoete inval. Als in Uden de pot kookt, bloeit de vriendschap’ cadeau!
