PRO lijsttrekker Cock de Jong:
‘Het zou geweldig zijn als iedere inwoner zich over een paar jaar helemaal thuis voelt in de gemeente Maashorst.’
Zowel linkse als progressieve politiek is in Uden nooit goed van de grond gekomen. Pas eind jaren zeventig, behaalde een combinatie van linkse en progressieve partijen één zetel in de Udense raad. Zo nu en dan scoorden partijen als de PvdA en D66 meer dan één zetel, maar echt een doorbraak van progressieve politiek? Nou nee … Vanuit links heeft eigenlijk alleen de SP de afgelopen dertig jaar een groot aantal zetels weten te vergaren, om in een enkel geval zelfs uit te groeien tot de grootste partij in de Udense gemeenteraad. Met de nieuwe fusiegemeente kunnen de inwoners bij de komende verkiezingen stemmen op PRO. Een progressieve samenwerking tussen de Landerdse partij Progressief Landerd en de Udense partijen D66 en PvdA. Cock de Jong zal de lijst aanvoeren. Hij is in de huidige raadsperiode burgerraadslid van D66.
‘Wie is Cock de Jong? Een echte Udenaar?
‘Nee, ik ben geboren en getogen in Schiedam. Daar heb ik mijn lagere en middelbareschooltijd doorlopen. Vervolgens ben ik bouwkunde en daarna weg- en waterbouwkunde gaan studeren. Via mijn werk ben in Brabant terechtgekomen. Het bedrijf waarvoor ik destijds werkte, zocht iemand voor haar vestiging in Brabant. Voorwaarde was dan wel dat ik dan naar de regio zou verhuizen. Samen met mijn vriendin – nu mijn vrouw – ben ik in Schijndel terechtgekomen. Een aantal jaren later zijn wij verhuisd naar Uden. Tegenwoordig ben ik als directeur werkzaam voor een organisatie waar producten ontwikkeld, gefabriceerd en geïnstalleerd worden voor “het veilig werken op hoogte”, met bedrijven in Eindhoven en Helmond.’
Inburgering
‘Inmiddels ben ik verknocht geraakt aan Uden. Een mooie, gezellige gemeente omringd door schitterende natuur. Mijn vrouw en ik fietsen en wandelen graag in de regio en genieten steeds weer van nieuwe “ontdekkingen”. Vooral door onze kinderen – we hebben twee dochters, inmiddels 21 en 24 jaar oud – kwamen we via de buurt, school en verenigingen al snel in contact met andere ouders. Zo zijn we hier ingeburgerd. Een grappige bijkomstigheid was dat we in Schiedam allebei lid waren van de plaatselijke carnavalsvereniging. Niet iets waar Schiedam om bekend staat. Toen we in Brabant kwamen wonen, beleefden we wel een ander soort carnaval. Veel grootser, veel meer gedragen door het dorp en de hele bevolking. Uden heeft veel te bieden, heeft goede mogelijkheden om te recreëren en ligt op korte afstand van steden als Eindhoven, Den Bosch en Nijmegen. Onze oudste dochter is in Nijmegen gaan studeren en is daar blijven hangen, ook al studeert ze nu in Rotterdam. Zij zal waarschijnlijk niet snel terugkeren naar Uden. Maar voor ons voldoet Uden aan onze wensen. De jongste is inmiddels klaar met haar studie in Breda en aan het werk in Veghel. Zij woont nu weer thuis in Uden.’
Stichting OranjeRijk Uden
‘Sinds juli 2019 ben ik voorzitter van Stichting OranjeRijk in de Udense Flatwijk. Een van de meest diverse wijken van de gemeente. Mensen die vaak achter hun voordeur leven, die de Nederlandse taal niet altijd machtig zijn. Een wijk ook waar vele maatschappelijke problemen samenvloeien. Als stichting werken we hard aan het verbeteren van de leefbaarheid in de wijk: het welzijn, de zorg en de economische status. Verbinding tussen al die verschillende mensen, jong, oud en met verschillende culturele achtergronden, is daarbij heel belangrijk. We willen kleine en grotere initiatieven in de wijk ondersteunen en mensen kansen bieden. Ouderen in de wijk kunnen in wijkcentrum De Balans ontspanning vinden, samen eten en gezellig buurten. En ook voor de jeugd is er veel te doen. Door corona zijn het afgelopen jaar veel van onze wensen weliswaar gesneuveld, de wijkbewoners blijven positief en ervaren dat alles langzaamaan weer gezellig op gang komt. Wat we daar als bestuur – samen met onze vaste krachten en alle vrijwilligers – bereiken is hartverwarmend. Het sociaal domein kende ik nog niet zo goed, maar door OranjeRijk heb ik in een paar jaar tijd veel ervaring opgedaan en bijgeleerd. En die kennis en ervaring kan ik ook in de politiek weer goed gebruiken.’
Een groeiende rol
‘Ben jij een politiek dier? Iemand die van jongs af aan al met politiek bezig is geweest?’
‘Ik volgde altijd al wel de landelijke politiek, maar ben mezelf er pas later actief mee gaan bezighouden. Je ontmoet mensen die in de gemeenschap actief zijn en dan gaat het ook wel eens over de plaatselijke politiek. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik lid ben geworden van D66. Via D66 kwam ik in gesprek Frank Kersten, die van 2014-2018 fractieleider van D66 in de gemeenteraad van Uden was. Dan merk je dat je ideeën hebt die gedeeld worden. Je wordt opgemerkt en neemt de stap om actief te worden binnen de raadsfractie. Ik heb eerst een aantal jaren in de steunfractie gezeten om de laatste 3 jaar als burgerraadslid voor D66 te fungeren. Recent heb ik tijdens het zwangerschapsverlof van onze fractievoorzitter haar taken als raadslid overgenomen.’
De schaduw van corona en de fusie
‘Corona en de fusie overschaduwden het ‘normale’ raadswerk. Hoe heb je dit ervaren?’
‘Dat het online vergaderingen nu weer minder wordt, vind ik niet heel erg. Het is toch een wat meer onpersoonlijke manier van vergaderen, hoewel ik het in de afgelopen anderhalf jaar soms juist soms ook als erg praktisch heb ervaren. Maar het raadswerk is niet alleen je standpunt oplepelen. Het is ook met elkaar in gesprek zijn, elkaars standpunten vergelijken, zo nodig samen optrekken in de raad. Dan is fysiek vergaderen toch een stuk prettiger, met meer interactie.’
‘De fusie is vooral het onderwerp geweest waarover zowel ambtenaren als raadsleden van beide gemeenten, samen met andere inwoners, stichtingen en maatschappelijk organisaties de laatste tijd – in visie- en werkgroepen – met elkaar in gesprek gingen. Ik heb dat heel nauwlettend gevolgd en waar mogelijk bijeenkomsten bijgewoond. Om mee te denken, mij te laten informeren en om mee te praten.’
Centrumvisie Uden van PRO
‘Als commissielid Ruimte, Economie en Financiën heb ik vanuit D66 mijn inbreng mogen hebben in de centrumvisie van Uden. Dat is een belangrijk dossier voor onze gemeente. Bijvoorbeeld hoe de inrichting van de Markt er in de toekomst uit moet komen te zien. Of we meer evenementen op de markt moeten toestaan. De relatie horeca en winkelend publiek. De leegstand in het centrum, al is die in Uden gelukkig relatief laag. De afweging die we moeten maken tussen recreëren en parkeren. Dan hoop je dat het college en de gemeenteraad goed naar de toekomst kijken en vooruitstrevend handelen. En dan vinden wij het als D66 toch teleurstellend dat het gemeentebestuur erg veel oor heeft gehad voor de opvattingen van de centrumondernemers. En dat terwijl de gedachten en ideeën van de inwoners – en ook de rapporten van verschillende adviesbureaus – veel meer de kant op gaan van een meer multifunctionele inrichting met groen, gezellige ontmoetingsplekken, minder auto’s en meer aandacht voor voetgangers en fietsers.’
‘Maar de inrichting van het centrum is nog niet klaar. Het uitvoeringsplan moet nog worden gemaakt. Voor PRO hoeft de Markt zeker niet autovrij te worden, en de huidige aanpassingen in de Marktstraat en de uitbreiding van de horecaterrassen op de Markt zien we als een positief begin. Misschien is een inrichting met meer parkachtige elementen denkbaar. En parkeren, dat kan heel goed direct rondom het centrum. Voldoende stof om over na te denken en om mee verder te gaan in de volgende raadsperiode.’
Het belang van inwonersparticipatie en vernieuwd bestuur
‘Elke partij heeft het op dit moment over inwonersparticipatie en vernieuwd bestuur. Wat betekenen deze begrippen nu voor PRO?’
‘Te vaak nog wordt beleid van bovenaf bepaald, zonder dat de mensen die het aangaat of waar het over gaat hier inspraak in hebben gehad. PRO kiest er uitdrukkelijk voor om inwoners al in een vroeg stadium te betrekken bij nieuwe plannen. PRO wil naar inwoners hun meningen vragen en ideeën ophalen, daar waar het gebeurt: in de verschillende kernen, in wijken, buurten of straten.’
‘We willen experimenteren met andere vormen van inwonerparticipatie en gebruik maken van de digitale mogelijkheden van vandaag de dag. En bij grote, belangrijke kwesties kan gekozen worden voor een enquête onder inwoners of bijvoorbeeld een referendum.’
De rol van de burger
‘Om de afstand tussen de inwoners en de gemeente te verkleinen willen we per kern een lokale democratieagenda opstellen. Daarin staat wat we in het opvolgende jaar in de desbetreffende kern willen bereiken en waar we ons dan als raad aan conformeren.’
‘Natuurlijk is het niet zo dat alles wat de inwoners wensen ook exact volgens die wensen dient te worden uitgevoerd. Wanneer het gewoonweg niet mogelijk is of wanneer de consequenties het belang van anderen of het grotere algemene belang schaadt, dan zal je dit als gemeentebestuur beargumenteerd moeten kunnen aangeven. Die uitleg naar de inwoners is heel belangrijk en wordt nogal eens vergeten.’
Geen dichtgespijkerd coalitieakkoord
‘Tenslotte is PRO geen voorstander van een dichtgespijkerd coalitieakkoord. Bij ander vormen van participatie hoort ook een andere bestuurscultuur. Wij willen graag enkel een aantal belangrijke afspraken vastleggen in een coalitieakkoord. Andere onderwerpen leggen we dan vast in een raad breed akkoord met inbreng van zowel coalitie als oppositie. Durf als coalitie ook een stem te geven aan de oppositie, die toch al gauw een groot aantal bewoners vertegenwoordigt. En neem daarin inwonerparticipatie in ruime mate mee.’
Klimaat en duurzaamheid
‘PRO heeft gekozen voor een gedetailleerd verkiezingsprogramma. Naast bestuurlijke vernieuwing zijn klimaat en duurzaamheid speerpunten voor de komende vier jaar. D66 is landelijk de partij van “halvering van de veestapel”. Oost-Brabant is de regio waar stikstof echt een groot probleem is. Gaat PRO hard optreden tegen de agrariërs die zich schuldig maken aan de uitstoot van stikstof?’
‘Wanneer de volksgezondheid in het geding is, zal de veroorzaker moeten wijken. Dat wil echter niet zeggen dat we zonder meer gaan inzetten op het halveren van de veestapel. We weten dat veel boeren bereid zijn om ook mee te denken aan een gezonde toekomst en voor PRO is het belangrijk om met elkaar in gesprek te blijven. Als overheid moeten wij bereid zijn om agrariërs die over willen stappen naar kringlooplandbouw of willen stoppen, te ondersteunen. We moeten met de agrariërs toekomstplannen maken om te komen tot een meer diervriendelijke, duurzame en klimaat neutrale aanpak. Het terugbrengen van de intensieve veehouderij is noodzaak, maar laten we om dat doel te bereiken wel goed met elkaar in gesprek blijven.’
Over het groen in de nieuwe gemeente
‘Voor PRO moet de Maashorst een nationaal park worden. Hoewel de regio omringd wordt door veel groen en PRO wil dat dit zo blijft. Ook binnen de bebouwde kom moet het groen op niveau blijven. De gemeente heeft hier een taak in, maar zeker ook de inwoners zelf.’
‘Even terzijde; het besluit om al dan niet te kiezen voor de naam “Maashorst” voor de fusiegemeente is voor PRO op dit moment geen issue. Bij een nieuwe gemeente hoort een nieuwe naam. En ja, het is zo dat Maashorst de naam is van zowel de gemeente als het natuurgebied. Maar mensen zullen toch echt wel het verschil kunnen aangeven tussen die twee.’
Woningbouw
‘Een ander groot probleem is het nijpende tekort aan woningen. Wat heeft PRO voor oplossingen?’
‘PRO wil investeren in een wethouder die zich voor zeker twee jaar die zich alleen toelegt de gehele woningbouwopgave. Van het voeren van een actieve grondpolitiek tot het instellen van een doelgroepenbeleid. Daarmee willen we als gemeente meer zelf het heft in handen nemen en het bouwen van woningen niet alleen maar aan de markt overlaten.’
‘Er moeten meer sociale huur- en koopwoningen worden gebouwd en er moet een goed beleid worden gevoerd met betrekking tot woningen voor jongeren, ouderen, alleenstaanden, statushouders en woongroepen. Tegelijkertijd zal de gemeente het woningbouwbeleid toekomstgericht moeten maken: duurzaam en klimaatneutraal. Bovendien willen we dat de gemeente-initiatieven omarmt op het gebied van nieuwe woonvormen en collectief bouwen. Ook moeten we onze ogen blijven openhouden voor innovatie. Met name op het gebied van de duurzaamheid en energietransitie valt hier in de nabije toekomst veel te winnen.’
Waar is het armoedebeleid?
‘Cock, in het sociaal domein wil PRO verbeteringen doorvoeren in de WMO; dat er meer aandacht is voor de leefbaarheid in de kernen zodat ouderen langer in staat zijn om zelfstandig te blijven wonen; een gezonde jeugd, et cetera. Maar ik mis vooral in het verkiezingsprogramma de focus op armoedebestrijding. Voor een partij als PRO toch een belangrijk punt?’
‘Staat armoedebestrijding niet specifiek genoemd in het programma? Dat is echter wel een onderwerp waar de programmacommissie uitgebreid bij heeft stilgestaan. In het programma staan in de paragraaf over het sociaal beleid wel een flink aantal aandachtspunten die met armoedebestrijding te maken hebben. Maar inderdaad, als allesomvattend speerpunt is dit niet beschreven. Maar daar zullen we in de toekomst nog zeker uitgebreid aandacht aan besteden.’
Het gezicht van de nieuwe gemeente
‘Cock, hoe zie je de nieuwe gemeente functioneren na 1 januari 2022?’
‘Ik denk dat we goed voorbereid de toekomst tegemoet gaan. Als we de identiteit van elke kern respecteren, de aandacht geven aan de bewoners in de verschillende dorpen en wijken die ze verdienen en hun meningen te allen tijde laten meewegen, dan ben ik ervan overtuigd de bewoners zich snel thuis voelen in de nieuwe gemeente. Verder hoop ik niet dat het iets wordt van vijf kleinere kernen tegen de grote kern Uden. Dat we vanaf het begin met zessen zijn en dat onze politiek ook hiernaar handelt.’
‘Het zou toch geweldig zijn wanneer ook iedereen in Schaijk en Reek straks zegt zich zo goed thuis voelen in de gemeente Maashorst, dat van afscheiden richting Oss in het geheel geen sprake meer is. En misschien dat we over een aantal jaren wel weer opnieuw naar de situatie kijken en dan mogelijk nieuwe fusies te heroverwegen. De toekomst zal het leren.’
‘PRO haalt vragen en ideeën op waar het gebeurt. In de verschillende kernen, in wijken, buurten of straten.’
Lees ook het interview met VROUW Maashorst lijsttrekker Christa van de Langenberg
Lees ook het interview met PARTIJvdSPORT Maashorst lijsttrekker Anne Marie van Duivenboden
Lees ook het interview met Voor de Dorpen lijsttrekker Harold van den Broek
Lees ook het interview met FVD Maashorst lijsttrekker Janco Bethlehem
Lees ook het interview met VVD-Maashorst lijsttrekker Maarten Prinssen
Lees ook het interview met Jong Maashorst Lijsttrekker Gijs van Heeswijk
Lees ook het interview met Maashorst Vooruit Lijsttrekker Jeroen van den Heuvel
Lees ook het interview met GeWoon Uden lijsttrekker Ruud Geerders
Lees ook het interview met SP lijsttrekker Ton Segers
Lees ook het interview met UdenPlusLanderd lijsttrekker Tinie Kardol
Lees ook het interview met CDA lijsttrekker Maurits van den Bosch
Lees ook het interview met GroenLinks Landerd-Uden lijsttrekker Genoveef Lukassen
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
En krijg het boek ‘Zoete inval. Als in Uden de pot kookt, bloeit de vriendschap’ cadeau!
