Debatcentrum De Grens   Opinie    Nieuws   Interviews    Contact

Uden Schizofreniestad?

Uden, 18 oktober 2018 – Laat ik voorop stellen dat het plezierig wonen is in Uden. Niet vanwege de historisch of architectonisch fraaie dorpskern. Zonder de vele bomen en andere aanplanting zou het Udense centrum niet om aan te gluren zijn. Waarmee dan ook weer niet gezegd dat Uden – wat mij betreft – de ‘groenste gemeente van Europa’ is. Eenieder die in zijn vrije tijd wel eens op de fiets zit, weet ‘beter’. Uden onderscheidt zich niet op dit gebied. Net zo min als op het niveau van politiek, cultuur, economie, industrie, literatuur, muziek, noem het maar op. De wereld draait door, maar dan vooral buiten Uden en daar is in principe niets mis mee. Wat mij betreft…

Wat mij betreft is ‘het leuke van Uden’ de mensen die ik ken en ik ben ervan overtuigd dat dat voor veel mensen geldt : we koesteren Uden vanwege de mensen die we kennen. Helaas is dat voor ‘Uden’ zelf niet voldoende. Uden – maar even zonder aanhalingstekens – wil meer. Het wil een gemeente van betekenis zijn. ‘Het balkon van Europa’ volgens een van onze voormalige burgervaders.

Hagenees in Uden

Ik ben als Hagenees in 1968 door familieomstandigheden in Uden komen wonen en ik vond het verschrikkelijk. Daar waar in Den Haag de wereld ‘aan mijn voeten lag’ (bioscoop, zwembaden, musea met ongeboren tweekoppige schapen) kwam ik op Herpenstraat 84 terecht. Aan een veldje! Geen wonder dat ik mij de eerste jaren in Uden vooral bezig heb gehouden met het ‘terroriseren’ van de winkeliers in het centrum. Pure verveling!

Uden bruiste

Maar ondanks mijn stadse bezwaren had Uden wel wat in die jaren. Zo waren er in het centrum vaak activiteiten waarbij iedereen werd betrokken. Ik weet ze niet allemaal meer, maar ‘Uden uit de kunst’ is een kreet die is blijven hangen. Er werden complete zwijnen geroosterd – dat zou tegenwoordig politiek gezien weer lastiger zijn -, er speelden bandjes, we dronken gezamenlijk biertjes; er stonden geen hekken omheen. Uden nam het voortouw in dat soort dingen en bruiste. En daar ging het naar mijn idee ook ‘fout’.

Voorbeeld De Pul

De Udense politiek – laten we het zo maar even noemen – kwam tot de conclusie dat Uden bijzonder was. En dat was het – op dat moment – in zekere zin ook, maar dat had niets te maken met die bestuurders. Het waren wederom de mensen die Uden bijzonder maakten. De Pul bijvoorbeeld. Dat was in die tijd een nationaal popfenomeen. Ik hoorde enkele jaren geleden de VPRO journalist Fons Dellen op de radio nog over de grote poppodia in de jaren ’70 en ’80, waarbij hij De Pul in het rijtje Paradiso en Het Paard van Troje schaarde. Dat was niet dankzij die Udense politiek, maar desondanks. Met name de paters van de Kruisheren – en in het bijzonder Jan Donkers – hebben daarin een grote rol gespeeld.

Nooit in Uden geweest?

Uden werd in die jaren gebombardeerd tot ‘winkelstad’. Want ‘wij’ ‘hadden’ Van Hout Brox. Tot aan Rotterdam zouden winkellustige mensen naar Uden komen om hun inkopen te doen. Vervolgens waren wij ‘sportstad’. Dat was in de jaren dat Uden Sportief landelijk bekendheid verwierf. En met die laatste typering, is – wat mij betreft – de beer los. Wat Uden sindsdien allemaal niet is geweest en misschien nog wel ‘is’. Naast ‘winkelstad’ en ‘sportstad’, ‘communicatiestad’, ‘gezondheidsstad’, ‘groene stad’ (Groenste stad van Europa), ‘recreatiestad’ en onlangs las ik in een Raadsvoorstel uit 2015 dat Uden onderdeel zou uitmaken van Agrifood Capital.

Proost

Alles goed en wel mensen, maar wat is Uden nu eigenlijk? In de kern hè. Toch niet meer dan een verzameling mensen die elkaar meer of minder ‘mogen’. De een vindt het leuk om op zondag naar UDI te gaan, de ander trekt er met z’n fiets op uit. En op zaterdagavond treffen we elkaar op een feestje van een vriend die op zondag moet optreden met z’n bandje. En de mensen die we ‘niet mogen’ zijn ook niet op dat feestje. Of wel. Maar die ontloop je dan. Zoiets. Zo gaat het overigens niet alleen Uden, maar ook in Veghel en alle andere gemeenten in Nederland. Zo heel bijzonder is Uden niet. Alhoewel … misschien is het bijzonder hoe ‘Uden’ naar ‘Uden’ kijkt. ‘Winkelstad’, ‘sportstad’ en met de komst van het foodcourt wellicht ‘voedingsstad’. Teveel om op te noemen. Wellicht heb ik een oplossing die perfect aansluit op dit gedrag: ‘Schizofreniestad’. En dan heb ik het niet over de bewoners hè. Wij nemen gewoon een biertje of een wijntje. Proost.

Privacyverklaring Debatcentrum De Grens