Waarom investeren in een natuurgebied dat niet bestaat?
Door Rob Vrolijk
Openingswoord debat 6 oktober: ‘De Maashorst: Natuurgebied of pretpark’
Waarom investeren in een natuurgebied dat niet bestaat! – Het was tijdens één van die onvolprezen, maar tegelijkertijd onuitstaanbare marathon-uitzendingen waar de VPRO in het verleden het patent op had. Een radio-uitzending in dit geval, halverwege de jaren ’80, begin jaren ‘90. Een drieënhalf uur durend interview met de schrijver Bernlef. En ergens gedurende dat interview bromt de schrijver, af en toe aan een pijp lurkend … ‘De natuur’ … lurk … lurk … ‘De natuur is mooi’ … lurk … lurk … ‘Maar je moet er wel iets bij drinken’. En u begrijpt dat hij et dat drinken geen karnemelk bedoelde.
Twijfelen over Bernlef
Ik moet heel eerlijk bekennen dat ik niet weet of Bernlef daadwerkelijk zo praatte. En ik betwijfel ook of hij daadwerkelijk pijp rookte. Eigenlijk denk ik achteraf vrij zeker te weten dat het Bernlef helemaal niet was die werd geïnterviewd. Een onvermijdelijke bijwerking van het luisteren naar drieënhalf uur durende radio-interviews, vrees ik.
Bij nalezing op het internet blijkt Bernlef in ieder geval niet de oorspronkelijke bedenker te zijn van deze wijsheid. Dat zou de dichter Willem Kloos zijn geweest in gesprek met ene Aegidius W. Timmerman. In andere bewoordingen ook. Het origineel zou luiden: ‘Ik had een erg mooi uitzicht naar buiten, maar ik moest er iets te drinken bij hebben.’
Hoe het ook zij, de natuur speelt een ondergeschikte rol. Als er maar iets bij gedronken kan worden. Iets alcoholisch wel te verstaan.
De natuur is nooit gewoon de natuur
De huidige beleving van de natuur vindt zijn oorsprong in de Romantiek van de achttiende eeuw. Als reactie op de overvolle en vervuilde steden van toen. Maar ook op de filosofische , etische en esthetische opvattingen van de Verlichting. Het was een roep om emotie, spontaniteit en originaliteit.
Kortom, de natuur kan nooit de natuur zijn, gewoon omdat het er is. Als op zichzelf staand gegeven. Er moet iets bij gedronken worden, het is een decor om in te recreëren of een andere vorm van bedrijvigheid. Het moet en zal een doel hebben buiten zichzelf. Anders is de natuur volstrekt zinloos. Uiteindelijk zijn wij allemaal calvinisten in het diepst van onze gedachten. De wereld gaat aan vlijt ten onder gaan. Om nog maar eens een andere, vergeten schrijver te citeren.
Uit de duim gezogen natuur
En met natuurgebied De Maashorst doen we er nog een flinke schep bovenop. Dat natuurgebied bestaat helemaal niet. Het is uit de duim gezogen door de gemeentes Bernheze, Landerd, Oss en Uden. Die hadden in hun midden een gebied waarop ze – wonder boven wonder – nog geen huizen of bedrijventerreinen hadden laten bouwen. En op een gegeven moment zijn die vier gemeentes dat gebied via een uitgekiende marketingcampagne gaan afficheren als natuurgebied De Maashorst. Een campagne die vele miljoenen heeft gekost, begrijp ik sinds de controverse tussen Bernheze en Oss enerzijds en Landerd en Uden anderzijds.
De hamvraag van vanmiddag
Waarom investeren vier gemeentes in een niet bestaand natuurgebied? Hebben de Partij van de Dieren en GroenLinks de macht gegrepen? Hebben de andere partijen zoiets als een duurzaam natuurbesef ontwikkeld? Of is natuurgebied De Maashorst enkel tot leven gewekt om er geld mee te verdienen? Heeft de vraag ‘natuurgebied of pretpark?’ ooit wel bestaan of stond het antwoord vanaf het begin al vast? Dat zijn heel in het kort de vragen waar we vanmiddag met z’n allen op zoek gaan. Met onze vier gasten Peer Verkuijlen, Nico Ettema, Dennis Hurkmans en Jos van Vonderen. En uiteraard onze speciale gast van vandaag Mark van de Veerdonk.
Wie er niet waren
Het debatcentrum heeft betrokken politici uitgenodigd voor deze bijeenkomst, maar zij hebben allemaal te kennen gegeven hun kruit droog te willen houden over dit onderwerp. Helaas. We zijn er ook niet in geslaagd om een woordvoerder van Staatsbosbeheer en de nieuwe manager van Team Maashorst aan tafel te krijgen. Waarvan akte.
Verder begreep ik dat sommige politici onze stelling ‘Natuurgebied of pretpark’ te polariserend vonden. Hen adviseer ik om die kreet een keer in te voeren in Google. Dan kom je bij twee natuurgebieden waar iets gelijksoortigs aan de hand is en waarvoor dezelfde kreet wordt gebruikt. De Posbank en natuurgebieden langs De Waal. Blijkbaar leeft dat gevoel toch breder dan zij denken.
Lees ook: ‘Even over de grens: Afrika is geen land‘
Schrijf je in voor de nieuwsbrief!
En krijg het boek ‘Zoete inval. Als in Uden de pot kookt, bloeit de vriendschap’ cadeau!
Trackbacks/Pingbacks